El Bilek ve Dirsek Hastalıkları
Kubital túnel sendromu
Kubital tünel sendromu, ulnar sinirin dirsek bölgesinde sıkışması veya irritasyonuna verilen isimdir. Ulnar sinirin sıkışması sonucu dirsek, el bileği ve parmaklarda uyuşma ve ağrı meydana gelir.
Sebepler
Kubital tünel sendromunun nedeni kesin olarak bilinmektedir. Dirsek geçiş bölgesinde tünel dar ve yumuşak doku koruması azdır.
- Dirsekte şişme durumları (kireçlenme, romatizma)
- Dirsek travması veya kırığın iyileşme döneminde görülebilir.
Risk Faktörleri
- Eski dirsek kırıkları ve çıkığı
- Kireçlenme ve kemik çıkıntıları
- Dirsek ekleminde şişme
- Dirsek çevresi kistler
- Dirseğin uzun süre ve tekrarlayan bükülmelerine yol açan mesleki risk faktörler
Klinik Şikayetler
- Dirseğin içinden gelen bir ağrı oluşur. Fakat sıklıkla serçe ve yüzük parmaklarına yansıyan ağrı ve uyuşmalarla karekterizedir.
- Uyuşma ve karıncalanmalar geceleri artar ve eli sallama ile azalma gösterir.
- Süreç uzun sürerse ön kol kaslarında kuvvetsizlik ve atrofi gelişir.
- Teşhis
Anamnez ve fizik muayene.
EMG
xRay ve MR ayırıcı tanı için kullanılır.
Tedavi
Başlangıç dönemlerinde cerrahi olmayan yöntemler uygulanmalıdır.
Fakat bu yöntemlere yanıt vermeyen hastalara cerrahi planlanmalıdır.
El Bilek ve Dirsek Hastalıkları
TETİK PARMAK
Tetik parmak hareketlerin kısıtlandığı ve en çok başparmağı etkileyen tendon hastalığıdır.
Sebepler
Sıklıkla sebebi bilinmemektedir.
- Kadınlar
- 40-60 yaş arası
- Şeker hastaları
- Sık klavye kullananlar ve dantel işi ile meşgul olanlar risk altındadır.
Klinik Bulgular
Genellikle yavaş gelişir.
- Parmakta takılma ve genellikle diğer el ile düzeltme sağlanır
- Ağrı ve sertlik
Teşhis için muayene yeterlidir, ayırıcı tanı açısından nadiren görüntüleme yapılabilir.
Tedavi
Dinlendirme
Atel kullanım
Ağrı ve ödem için NSAİ ilaç kullanılır
Steroid enjeksiyonu
Konservatif yöntemlerden fayda görülmez ise cerrahi gevşetme yapılır.
El Bilek ve Dirsek Hastalıkları
MALLET FİNGER(ÇEKİÇ PARMAK)
Çekiç parmağı, el parmaklarının uç eklemini (distal interfalangeal eklem – DİF- ) düzleştiren ekstansör tendon yaralanmasıdır.
Bir nesne parmağın ucuna çarptığında, darbe kuvveti ile ekstansör tendonu kemiğe (distal falanks) yapıştığı yerden koparır. Bazı durumlarda tendon kopmaz fakat yapıştığı kemikten küçük bir kemik parçası koparır. Buna kopma kırığı veya avulsion kırığı denir. Sıklıkla dominant el, yüzük ve serçe parmakta görülür.
Klinik Belirtiler
Parmak, genellikle ağrılı, şiş ve çürüktür. Parmak ucu fark edilir şekilde sarkar ve sadece diğer elinizle ittiğinizde düzelir.
Teşhis
Anamnez ve fizik muayene
Röntgen
Tedavi
Konservatif olarak atelleme yapılır.
Ağrı için NSAİ ilaçlar
Soğuk uygulama önerilir.
Atelleme ile başarılı olmaz ise cerrahi tedavi yapılır.
El Bilek ve Dirsek Hastalıkları
LATERAL EPİKONDİLİT(TENİSÇİ DİRSEĞİ)
Tenisçi dirseği veya lateral epikondilit dirseğin aşırı kullanımı sonucu oluşan ağrılı bir durumdur.
Sebepler
Aşırı kullanım
Aşırı kullanım veya zorlama dirsekte kasların kemiğe yapıştığı yerde inflamasyon ve ağrı oluşturur.
Mikroskopik düzeyde kaslarda yırtılmalar meydana gelebilmektedir.
Şikayetler
Yavaş ve sinsi olarak gelişir. Başta sızlama tarzında olabilir. Birçok hastada hafif başlar ve zamanla kötüleşir.
En sık şikayetler;
- Dirsek dış yan kısımda yanma ve ağrı
- Kolu kullanmada güçsüzlük
- Ön kolu kullanmakla ağrıda artış olur. Özellikle sıkma, kovanoz kapağı çevirme gibi fonksiyonlar ağrılıdır.
Teşhis
Anamnez ve klinik muayene ile tanı konur.
Ayırıcı tanı için görüntüleme yapılabilir.
Tedavi
1- Cerrahi DışıTedavi
Ortalama hastaların %90’ı cerrahi dışı tedavi yöntemleriyle iyileşmektedir.
Kolu dinlendirme
Nsan ilaç kullanımı
Soğuk uygulama
Ortez kullanımı
Steroid enjeksiyonu
PRP enjeksiyonu
Fizik Tedavi
ESWT
2- Cerrahi Tedavi
Cerrahi olmayan yöntemlere 6-12 arasında yanıt alınmazsa cerrahi planlama yapılabilir.
Rehabilitasyon
Ameliyat sonrası ortalama 1 hafta atelde dirsek dinlendirilir.15 gün olunca dikişler ve atel alınır.
Atel çıkarıldıktan sonra fizik tedavi önerilir.
El Bilek ve Dirsek Hastalıkları
DUPUYTREN KONTRAKTÜRÜ
Dupuytren konraktürü el ayası ve parmak derisi altındaki fibröz tabakasının kısalarak ve kalınlaşarak yapısının bozulması ile meydana gelen el deformitesidir. Ağrısız olmasına rağmen bu kalınlaşma ve kısalma parmakların kapanması ve kalıcı kıvrılmasına neden olur.
Sebepler
Dupuyren Kontraktürü kesin sebebi bilinmeyen bir hastalık olup sıklıkla eşlik eden risk faktörleri şunlardır;
- Kuzey ülkelerinde sık görülür
- Ailesel
- Alkolikler
- Şeker ve epilepsi hastaları
- Yaşlılar
Klinik Bulgu ve Şikayetler
El ayasında bir veya daha fazla nohut büyüklüğünde nodüller-sert şişlikler-
Nodüller arasında sert kısa uzunlamasına bantlar en sık yüzük parmağın etkilendiği ve parmaklarda kalıcı sert kıvrımlaşmalara yol açan deformite oluşur.
Teşhis
Anamnez ve klinik muayene
Tedavi
1- Cerrahi Dışı Tedavi
- Lokal steroid enjeksiyonu antiinlamruar etki ile ilerlemeyi yavaşlatabilir.
- El atel ve splintleri ile parmak kontraktürleri engellenir
- El egzersizleri
2- Cerrahi Tedavi
Cerrahi olarak sertleşen fibrotik dokular eksize edilerek gevşetme yapılır.
Splintler kullanılır.
Fizik tedavi yapılır.
El Bilek ve Dirsek Hastalıkları
De Quervain Tenosinoviti
Birinci parmağın tendonlarının elbilek seviyesinde tendon bandı altında aşırı kullanıma bağlı sıkışması ve ağrıya neden olmasıdır.El bileğinden birinci parmak boyunca uzanan ağrı ve hassasiyet gelişir. Özellikle kavrama veya yumruk yapmakla ağrı şiddetlenir.
Sebepler
- Aşırı kullanım
- Gebelikte hormanal değişimler
- Romatizmal artrit zemininde
- En sık orta yaş bayanlarda görülür.
Klinik Bulgular
- El bileğinden başparmak üzerine uzanan ağrı. Ağrı kademeli veya ani olarak gelişebilir. Bazen dirseğe doğru yayılır. Nesneleri kavrama ile ağrı şiddetlenir.
- El bilek çevresinde özellikle başparmak tarafında şişme görülebilir. Başparmak hareketleri ile sürtünme sesleri veya hissi alınabilir.
- Şişme ile ağrı başparmak ve el bilek hareketlerini zorlaştırır.
Teşhis
Finkelstein denilen özel bir test ile tanı konulur.
Tedavi
Tedavinin amacı şişlik ve irritasyon nedeniyle oluşan ağrının ortadan kaldırılmasıdır.
1- Cerrahi Dışı Tedavi
- Başparmak destekli el bilek ateli ile istirahat
- Ağrı ve şişlikleri azaltmak için ilaç tedavisi
- Ağrıyı provoke eden hareketlerden kaçınma
- Lokal olarak ilaç enjeksiyonu uygulama
2- Cerrahi Tedavi
Cerrahi dışı tedavilere yanıt alınamaması durumunda daha fazla tendon hasarına yol açmamak için cerrahi işlem ile tendonlar gevşetilir.
El Bilek ve Dirsek Hastalıkları
Karpal Tünel Sendromu
KTS elde uyuşma ve ağrıya neden olur. Karpal tünel sendromu, tüneldeki bağ dokuları, tendonların veya transvers karpal ligamentin kalınlaşması sonucu median sinire yapılan baskı ile oluşur.
Sebepler
- Elin aşırı kullanımı; Klavye, dantel işçiliği, el halı dokumacılığı
- Elbilekte görülen kitlesel lezyonlar
- Hormonal değişikler; Gebelerde sık
- İleri yaş da sık görülür
- Diyabet, romatizmal hastalıklar ve tiroid hastalarında sık görülür
Birçok vakada ise herhangi bir sebep bulunamaz.
Klinik Bulgular
- Uyuşukluk, karıncalanma ve ağrı
- Başparmak, işaret ve orta parmakta elektriklenme
- Omuza ve dirseğe yayılan ağrı ve sızlanmalar
Özellikle geceleri kendini hissettirir ve uykudan uyandırabilir. Gündüz şikayetler telefon ile konuşurken, araç kullanırken ve kitap okurken artabilir.
Belirtiler başlangıçta gelir ve gider fakat zamanla kalıcı hale gelir. Sakarlık artar, düğmeleri zor ilikleme, bulaşık yıkarken bardak düşürme olabilir. Çok ilerlerse el kaslarında zayıflama görülür.
Tanı
Anamnez ve Fizik muayene
EMG yapılır
xRay ile kemik yapılar incelenir
Tedavi
1- Cerrahi Dışı Tedavi
Şikâyetler hafif ise ve sebebi bilinmeyen bir KTS söz konusuysa aktivite kısıtlaması, atel kullanma, ilaç ve lokal streoidler ile ameliyatsız tedavi mümkündür.
2- Cerrahi Tedavi
Şikâyet ve klinik durum ilerlerse, cerrahi tedavi dışı yöntemlere yanıt alınamazsa cerrahi düşünülebilir.
Cerrahide gevşetme işlemi yapılır.
Sonrasında fizik tedavi gerekebilir.