Omuz Hastalıkları
Omuz Hastalıkları
Omuz Ağrısı
Omuz vücutta eklem hareket açıklığı en fazla olan ve en çok hareket eden eklemimizdir. Bu sebeple aşırı hareket ve aşırı zorlanmaya maruz kaldığı için çeşitli zamanlarda çok değişik nedenlere bağlı olarak ağrı ve fonksiyon kayıplarına neden olmaktadır.
ANATOMİ
Omuz birden fazla eklemden oluşur. Bu eklemler, kaslar ve tendonlar (kiriş) ile çevrili olup çok geniş eklem hareket açıklığına sahiptir.
OMUZ AĞRISI NEDENLERİ
1- Tendon enflamasyonu veya yırtıkları
2- Gevşeklik-İnstabilite
3- Kireçlenme
4- Kırıklar
Nadir görülen problemler; tümör, enfeksiyon ve sinir sıkışmalarıdır.
Tendinit
Tendon kemik ile kas arasındaki bağlantıyı sağlayan yapıdır. Yapısı sert, elastik olmayan ve beyaz yapıdadır. Tendonun enflamasyon ve ödemi tendinit olarak isimlendirilir.
Tendon Yırtıkları
Omuzda ensık rotator kılıflarda yırtık görülür. İki şekilde olur;
1- Akut: Ani bir travma veya düşme sonucu olur.
2- Kronik: Yaşlanma, sıkışma, tendinit zeminde tendon zamanla yıpranır ve bütünlüğü bozularak yırtıklar oluşur.
Sıkışma Sendromu
İnstabilite-Omuz Gevşekliği
Omuzda travma veya aşırı kullanım sonrası bir gevşeklik oluşur. Bu gevşeklik sonucu kısmı veya tam çıkık görülebilir.
Kireçlenme
Kireçlenme veya osteoartrit eklemdeki kıkırdak soyulması ve dökülmesidir. Bu durum dejeneratif bir süreçtir ve genellikle 50 yaş üzerindeki insanları etkiler. Omuzda kireçlenmeden en sık Akromioklaviküler eklem etkilenir.
Muayene ve Teşhis
1- Röntgen: Eklem ve kemik yapılar hakkında bilgi verir.
2- MR : Tendon, bursa, kas gibi yumuşak dokular hakkında bilgiler vereir
3- Tomografi: Kemik yapıları röntgenden daha detaylı degerlendirmeyi sağlar.
4- EMG: Sinir sıkışması ve fonksiyonları hakkında bilgi verir.
Artroskopi:
Hem tanı hem de aynı seansda tedavi etmemizi sağlayan bir yöntemdir.
Omuz Hastalıkları
Omuz Hastalıkları
Omuz Çıkığı
Omuz vücudun en hareketli eklemidir.
Omuz çıkığı; kolun üst kısmının, omuz ekleminden bir soket şeklinde zorlanarak çıkması olarak adlandırılır. Bu durun omuzun aşırı zorlanarak kullanımı veya bir düşme sonucu da meydana gelebilir.
Omuz bir kere yerinden çıktı mı, omuz ekleminin tekrarlayarak çıkmaları, çoğu zaman yüksek risk altındadır. Omuz ekleminin gevşek hale gelip, güvensizlik ve instabilite oluşturarak sürekli tekrarlayan çıkmalarına kronik omuz instabilitesi denir. Sürekli Omuz Çıkması ( Kronik Omuz İnstabilitesi)
Sebep
Omuzu instabil hale getiren en sık görülen üç sebep vardır;
1- Omuz Çıkığı:
Genellikle düşme ve ya trafik kazası sonucu oluşur. Topuz, soketin önüne çıkarken öndeki bağ dokularını yırtarak çıkar. Buna bankart lezyonu denir. Ciddi bir ilk çıkış sürekli çıkıklara sebep olabilir. Çıkma hissi ve ya omuzda çıkacak gibi olan bir güvensizlik hissi oluşabilir.
2- Tekrarlayan Omuz Zorlanmaları
3- Çok yönlü İstikrarsızlık:Omuz her yöne gevşektir.
Klinik Bulgular
Kronik omuz instabilitelerinin en yaygın görülen bulguları;
1- Yaralanma ile omuz ağrısı
2- Tekrarlayan omuz çıkıkları
3- Sürekli omuzda gevşeklik, atlama ve ya yerinden çıkacak hissi.
Teşhis
Klinik Muayene
X-Ray
MR Görüntüleme
Tedavi
Akut omuz çıkığı sedasyon altında vakit geçirmeden uygun manevra ile redükte edilir.sonrasında hasta 1 hafta omuz kol askısı ile stabil edilir. 1 hafta sonra ek yaralanmalar açısından MR ile kontrol edilir ve fizik tedavi önerilir.
Kronik omuz instabilitesi ilk olarak cerrahi olmayan yöntemlerle tedavi edilir. Bu tedavi sonucunda ağrı ve omuz instabilitesi devam ederse, ameliyat planlaması yapılır ki genellikle hastaların çoğu cerrahiye gider.
Cerrahi Dışı Tedavi
Bu tedavinin planlamasında omuz çıkmasına sebep olacak hareketlerde kaçınma, yaşam modifikasyonu vardır. Bu tedavi birkaç ay sürer.
Ağrı ve şişliği azaltma için NSAİ ilaçlar ve buz tedavisi yapılır.
Fizik Tedavi
Bu tedavi yöntemlerinden fayda görmeyen hastalarda cerrahi tedavi planlanır.
Omuz Hastalıkları
Donuk Omuz Nedir?
Omuz eklem kapsülünde inflamasyon, iltihap nedeniyle kapsülün sertleşmesi ve ekleme yapışması ile seyir eden omuz ekleminin hareketlerini ciddi oranda kısıtlayan ağrılı bir hastalıktır. Bu hastalık adheziv kapsülit veya frozen shoulder olarakda isimlendirilir.
Donuk Omuz Kimlerde Görülür?
En sık 40 ila 60 yaş arasındaki insanları etkiler ve kadınlarda erkeklerden daha sık görülür. Ayrıca diyabet ve guatr rahatsızlığı olan kişilerde görülme riski daha yüksektir.
Donuk Omuz Evreleri
1.Evre : İlk evredir. İnflmasyon evreside denir. Omuzda şiddetli ağrı ve hareket kısıtlılığı vardır. Bu evre 6 hafta ve daha uzun sürebilir.
2.Evre : Omuz ağrısı şikayetlerinin azaldığı hatta olmadığı fakat omuzda sertlik, hareket kısıtlılığının iyice oturtuğu evredir. 4 ile 6 ay sürebilecek bu evrede omuz donuklaşmış, günlük aktiviteler ve işler çok zor hale gelmiştir.
3.Evre : Bu evre son evre olup çözülme evresi denir. Eklem gevşeyebilir ve açılabilir. Bu aşama yavaş yavaş gelişir. Normale dönüş 6 aydan 2 yıla kadar sürebilir.
Sebepler
Donmuş omuzun kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Fakat bazı risk faktörleri vardır;
Şeker hastalığı : Donuk omuz diyabetli kişilerde çok daha sık görülür. Bunun nedeni bilinmiyor.
Diğer hastalıklar: Guatr hipotiroidizm, hipertiroidizm, Parkinson hastalığı ve kalp hastalığı bulunur.
Aşırı hareketsizlik : Donmuş omuz, ameliyat, kırık veya başka bir yaralanma nedeniyle omuz uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra gelişebilir.
Belirtiler
Omuz ekleminde genellikle ağrı ve hareket kısıtlılığı vardır. Hastalığın başlangıcında omuz ve kol hareketleri ile ağrı artar ve kötüleşir. Ağrı genellikle omuz bölgesinde olup sıklıkla kola ve dirseğe kadar yayılabilir.
Teşhiş ve Tedavi
Anamnez ve fizik muayene ile başlanır.
Ayırıcı tanı için x Ray yapılır
Mr ve usg eklem ve yumuşak doku görüntülemesi için kullanılır.
Donuk omuzun kendiliğinden iyileşme süresi uzundur ve yaklaşık 3 yıl sürebilir. Tedavinin temel amacı ağrıyı kontrol etmek ve eklem hareket açıklığını yani fonksiyonel kapasiteyi tekrar geri kazanmaktır. Tedavi genel olarak ameliyatsız ve ameliyat tedavisi olarak 2 ye ayrılır.
Donuk omuzlu hastaların çoğu erken başvuru yapmak koşulu ile basit tedavi yöntemleri iyileşir. İlk öncelik ilaç tedavisidir.
1- Steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar
2- Steroid enjeksiyonları
3- Fizik Tedavi
4- Ameliyatsız yöntemler ile yanıt alınamaz ise cerrahi veya ameliyat düşünülebilir. Ameliyat genellikle ikinci evrede yani donmuş evrede konuşulabilir. Amaç eklem kapsülünü germek, yapışıklığı sonlandırmak ve eklemi serbestleştirmektir. En sık kullanılan yöntem genel anestezi altında eklem mobilizasyonudur. İkinci yöntem ise artroskopik gevşetmedir.
5- Cerrahi yöntemler sonrası agresif erken fizik tedavi önerilir
Omuz Hastalıkları
Omuz Hastalıkları
Omuz Sıkışma (impegment) Sendromu
Omuz ve kolumuzu yukarı kaldırdığımızda akromion ve rotator manşet arasındaki boşluk daralmış olur. Bu durumda akromion rotator manşette tahriş yaparak ağrıya sebep olur. Bu duruma omuz sıkışma sendromu denir ki erken tedavi edilmediğinde ciddi problemlere yol açmaktadır.
Şikayet ve Bulgular
1- Günlük aktivite ve ya dinlenme ile geçmeyen hafif omuz ağrısı
2- Ağrı omuzun ön tarafından başlayıp kolun yan tarafına doğru yayılır
3- Kolunu kaldırma ile oluşan ani ağrı
Sorun ilerledikçe, belirtilerde artış ve devamlılık;
1- Gece ağrısı
2- Güç ve hareket kaybı
3- Kolunu bel arkasına yerleştirme gibi aktivitelerde zorluk,
Tanı
Fizik Muayene
xRay
MR
Tedavi
Medikal tedavi:
İlk önce antienflamatuar ve ağrı kesici tedavi başlanır. Eklemi istirahat ettirmek ve buz uygulamak yararlı olur. Ağrı azalmıyor ise kortizon injeksiyonu yapılabilir. Kortizonun etkisi geçicidir.Fizik tedaviden ağrı ve inflamasyonun azaltılmasında yararlanılabilinir. Omuz hareket aralığını arttırıcı egzersizler faydalı olur.
Cerrahi tedavi:
Cerrahi dışı tedavi yöntemleri ile semptomlar 5 aydan fazla bir süre devam ediyor ise cerrahi tedavi düşünülür.
Cerrahi tedavi sonrası fizik tedavi önerilir.
Omuz Hastalıkları
Omuz Kireçlenmesi
Omuzu oluşturan eklemlerin her hangi birinde görülen kireçlenmedir. Çeşitli nedenlerle olabilir.
Nedenleri
1- Travma
2- Yaşa bağlı dejenerasyon
3- Kronik tendon yırtıkları
4- İnflamatuar romatizmal hastalıklar
Bulgular
İlk bulgu ağrıdır.ağrı genellikle ilk zamanla hareketle olurken ilerleyen dönemde istirahat ve özellikle gece ağrısı şeklinde olur.
Hareket kısıtlılığı ilerlemiş artrozda eklem hareketleri kısıtlanır.
Atrofi ve güçsüzlük gelişir.
Normal Omuz eklemi İleri düzeyde kireçlenmiş omuz eklemi
Teşhis
Anamnez ve Klinik Muayene
Xray
MR Görüntüleme
Tedavi
1- Ağrı için NSAİ ilaçlar
2- Ağrıyı proveke aden hareketlerden kaçınma, dinlenme ve aktivite değişiklikleri
3- Fizik tedavi
4- Soğuk uygulama
5- Romatizmal artrit varsa antiromatizmal ilaçlar
6- Lokal enjeksiyon uygulamaları yapılabilir
Konservatif tedavilerle düzelme olmayan hastalarda cerrahi tedavi seçenekleri devreye girer.
Omuz eklem kireçlenmesinde total omuz protezi ve ya parsiyel omuz protezi ameliyatları uygulanabilir.
Omuz eklem protezi
Akromioklaviküler eklem kireçlenmesi var ise en yaygın prosedür rezeksiyon artroplastisidir.
Cerrahi tedavi sonrası fonksiyonların kazanılması için erken dönemde fizik tedavi önerilir.
Omuz Hastalıkları
Omuz Hastalıkları
Rotator Cuff Yırtıkları
Rotator Cuff Yırtıkları Nedir?
Omuz anatomik olarak çok geniş hareket açıklığı, zayıf eklem teması, bu zayıf teması desteklemek ve hareket açıklığını sağlamak için yer alan kıkırdak ve tendon destekleriyle vucudun en karmaşık eklemidir. Bu eklem ileri yüklenmelere maruz kalır.
40 yaş üzerinde omuz ağrısı nedenlerinin en önemli nedenlerinden biri rotator cuff yırtıklarıdır. Rotator cuff, humerus (üst kol kemiği)kemiğinin üst ucundaki omuz eklemini yapan baş kısmını çepeçevre saran adele-tendon bir yapıdır. Omuz eklemini yerinde tutar ve omuzun içe-dışa dönüş hareketlerini yaptırır.
Rotator manşet yırtığı gençlerde ve sporcularda ani bir harekette oluşan yaralanma ile oluşabileceği gibi, zaman içinde tekrarlayıcı kolun baş seviyesinin üzerindeki hareketlerde zamanla gelişebilir.
Rotator Cuff Yırtıklarının Belirtileri
1- Başüstü hareketlerde daha fazla olmak üzere tekrarlayıcı, devamlı omuz ağrısı
2- Gece ağrısı. Bu ağrı ağrıyan taraf üzerine yatmayı engeller.
3- Adele güçsüzlüğü. Özellikle kolu kaldırmaya çalışırken hissedilir.
4- Omuz hareketleri sırasında tıkırtılar , klik sesleri gelmesi.
5- Omuz hareketlerinde kısıtlılık.
6- Genellikle hastanın ağırlıklı kullandığı kolunda olur.
7- Hastalar rahatsızlığın başlamasına neden olduğunu düşündükleri bir olay tanımlarlar.
Rotator Cuff Yırtıklarında Tanı Nasıl Konulur?
Röntgen incelemesi kemik kaynaklı bulguların tesbitinde yararlıdır. Ancak rotator cuff yırtıklarının direkt izlenebildiği MR ve ultrasonografi gibi tetkikler genellikle kesin tanı ve tedavinin planlanması için gereklidir.
Rotator Cuff Yırtıklarında Tedavi
1- Dinlenme; yırtık tam değil ve aşırı kullanma sebebiyle gelişmişse yardımcı olabilir.
2- İlaç; (ağrı ve ödem giderici ilaçlar) ağrının kontrolünde yardımcıdır.
3- Kuvvetlendirme ve germe egzersizleri; fizyoterapinin ana unsurlarından biridir ve yapılması önerilir.
4- Kortikosteroid enjeksiyonu; ağrının giderilmesinde yardımcıdır. Fakat çok sık tekrarlanması tendonu zayıflatıp tam yırtığa sebep olabilir.
Yukarıdaki yöntemlere cevap alınamayan parsiyel yırtıklar veya tam yırtıklar için çeşitli cerrahi tedavi seçenekleri vardır. Aşağıda tanımlanan yöntemler modern omuz cerrahisi teknikleridir. Burada hangi tekniğin seçileceğine rotator manşondaki yaralanmanın büyüklüğü, yeri, sebebine bağlı olarak karar verilir. Artroskopik müdahale sırasında omuzdaki tesbit edilen diğer patolojilerinde düzeltilmesi şansı vardır.
Omuz Hastalıkları
Omuz Hastalıkları
OMUZ TENDİNİTLERİ
Omuzun hareketleri sırasında en önemli görev döndürücü kılıf dediğimiz bir yapıya düşer. Şüphesiz bu kadar işlev gören bir yapı da kolay bozulmaya mahkümdur. Omuz ağrıları içerisinde %60 oranla en fazla rastlanan neden budur. Sadece yaşlılarda değil gençlerdeki omuz eklemi denge sorunlarında bile bu kılıfta bazı sorunlar oluşur ve inatçı ağrılar ortaya çıkar.
Tendinitler
Döndürücü kılıf yada biseps tendiniti olabilir.
Bulgular
1- Omuzda ağrı
2- Omuz hareketlerinde kısıtlanma
Teşhis
1- Klinik muayene
2- Gerekli durumlarda MR görüntüleme ile yırtık-tendinit ayrımı yapılır.
Tedavi
1- Başlangıç döneminde istirahat ve enflamasyon giderici ilaçlar (NSAİ) kullanılır.
2- Ağrı birazda olsa azalınca fizik tedaviye başlanır
3- Dirençli vakalarda enjeksiyon yapılabilir
4- 8-12 haftadan uzun sürenlerde cerrahi tedavi yapılabilir.
Kalsifik Tendinit
Genelde 40 yaşını aşmış orta yaşlı kişilerde görülen ve nedeni tam olarak bilinmeyen bir omuz ağrısı nedenidir.
Yıpranmış döndürücü kılıf kirişleri üzerine kalsiyum kristalleri çöker. Bu dönemde omuzda hafif bir ağrı oluşur.
kristaller yavaş yavaş peltemsi bir yapıya doğru dönüşmeleri sırasında çok şiddetli ağrılar başlar. Omuz hareketleri aşırı kısıtlanır.
Bu maddenin tamamen sıvılaşıp kaybolmasına kadar ağrı şiddetini sürdürür. Bu durum zaman zaman tekrarlar gösterebilir. Atakların süresi değişkendir. 1 hafta kadar süreceği gibi aylarca uzadığı da olur.
Tanı
Klinik Muayene
X Ray
MR Görüntüleme
Tedavi
Akut başlangıç döneminde kesin istirahat ve soğuk uygulamalar ve NSAİ ilaçlar
Ağrı biraz azalınca fizik tedavi önerilir.
Dirençli vakalarda eklem içi enjeksiyon yapılır fizik tedaviye devam edilir.
Nadiren cerrahi önerilir.
Omuz Hastalıkları